«НобэкIэ дунейм щызэфIэува политикэ щытыкIэм адыгэхэр (черкесхэр) зэрабгъэдыхьэр. Сыт абыхэм я гугъу КъухьэпIэм щIащIыр, а псалъэмакъхэм хэт къакъуэтыр?» —

 мы упщIэхэри, нэгъуэщIхэри къыщаIэтащ «Iэнэ хъурей»-м ипкъ иту къызэрагъэпэща зэпсэлъэныгъэм деж. ИкIи, зи гугъу тщIа упщIэхэмкIэ щхьэж и гупсысэрэ и Iуэху еплъыкIэрэ утыку кърахьащ медиаIуэхущIапIэхэм я лэжьакIуэхэм, къулыкъущIэхэм, хыхьэхэкIырылажьэхэм. Апхуэдэт Хьэбэз муниципальнэ район администрацэм и Iэтащхьэм и къуэдзэ Унэжь Олег, Къэрэшей-Черкес Республикэм и журналистхэм я Союзым и тхьэмадэ Тхьэгъэпсэу Увжыкъуэ, «Кавказ-24» программэр езыгъэкIуэкI, корреспондент Пхъэш Ашэмэз, хыхьэхьэкIырылажьэ, жылагъуэ Iуэхузехьэ жыджэр Къэзэнокъуэ  Зураб сымэ.

ЗэIущIэм кърагъэблэгъащ телевиденэм, республикэ печать къыдэкIыгъуэхэм я журналистхэр. ИкIи, а зэпсэлъэныгъэр езыгъэжьа, КъЧР-м лъэпкъ IуэхухэмкIэ, цIыхубэ коммуникацэхэмрэ печатымрэкIэ и Министерствэм и чэнджэщакIуэ Варяник Николай къытеувыIащ зэпсэлъэныгъэ къызэгъэпэщыным щхьэусыгъуэ хуэхъуа Iуэхугъуэ нэхъыщхьэхэм.

Фи пащхьэ идолъхьэ а зэпсэлъэныгъэр.

 Варяник Николай:

— Илъэс хъуащи, Урысейм зауэ операцэ хэхар Украинэм щрегъэкIуэкI. ИкIи, хэткIи щэхукъым пIалъэ кIыхь хъуауэ ди къэралыр США-мрэ абы иузэда, игъэдаIуэ къэралхэмрэ къабгъэдэкIа экономическэ, политическэ текъузэныгъэ хьэлъэхэм зэрыщIагъэтыр. Ауэ, а псоми къыдэкIуэуи зыхыдощIэ Урысейм и жылагъуэр нэхъри зэрызэкъуэувэмрэ зэрызэрыубыдымрэ. Ар, дауи, КъухьэпIэм игу ирихькъыми, ди къэралым щыпсэу лъэпкъхэр зэрызэщихъуэным хуэгъэза Iуэхугъуэ мыхъумыщIэхэр зэхешэ.

Щапхъэ къэсхьынщи, Европей парламент къудейм деж къухьэпIэ къэрал, мыправительствэ къулыкъухэр: «Джеймстаунский фонд», «Национальный фонд в поддержку демократии» хуэдэхэр я щIэгъэкъуэну, «Форум свободных народов России» щхьэщIэдзапIэм щIэту, зэIущIэ куэд дыдэ зэхашащ 2022 гъэм и накъыгъэм (майм), бадзэуэгъуэм (июлым), фокIадэм (сентябрым), щэкIуэгъуэм (ноябрым), дыгъэгъазэм (декабрым), 2023 гъэм и  щIышылэ (январь) мазэм и 31-м.

Абы екIуэлIахэм зыжьэу зэдыжаIэ Урысейм и нэIэм къыщIэкIыу, СВО-м хэтыну зэрыхуэмейр къагъэлъэгъуэну, Урысейм и къэухьым къэрал 30-м нэхърэ нэхъыбэ щаухуэну, «Великая Черкесия»-ри абы хэту… Апхуэдэщ, псалъэм и жыIэгъуэкIэ, «Голос Америки»-м и журналист, Къэрэшей-Черкесым щыщ, ауэ США-р псэупIэ зыхуэзыщIа Лъыс Фатимэ и къэпсэлъэныгъэм къыщыхэщри. АтIэ, аращ Урысейм щыпсэу адыгэхэм къабгъэдэкIыу жызыIар черкесхэр икIэщIыпIэкIэ Урысейм и нэIэм къыщIэкIыпхъэу, СВО-м хэмыхьэну…

Апхуэдэ щапхъэхэр мащIэкъым. Дауи, нобэ Интернет хъым щызекIуэ видеонэтынхэми, тхыгъэхэми щымыгъуазэр хуэмыху закъуэхэрагъэнщ.

ЗэрыгурыIуэгъуэщи, мы псалъэмакъхэр Америкэм и Унэ Хужьым и зичэзу «авантюрэщ».  США-р зэкъым апхуэдэ Iэмалхэм зэрыхуэкIуэр «тхыдэ пэжыр зэфIигъэувэжын» папщIэ. Дауи, жылагъуэм щыгъупщэжагъэнкъым Вашингтоныр Югославиеу щыта къэралым зэрыхэбжьэнтхъуари, хабзэм тету лажьэ Иракым и унафэщIыр зэрытрахуари, абыхэм къапэкIуахэри: зыми яхуэмыгъэдаIуэ щIэпхъаджащIэхэмрэ абыхэм ягъахъэ, зыми и нэIэм щIэмыт мыхъумыщIагъэхэмрэ, хабзэкъутэныгъэ хьэлъэхэр.

ИджыпстукIэ къухьэпIэм щыщ, «адыгэ лъэпкъым и къыщхьэщыжакIуэ пэж»-у зызылъытэхэм Урысейм щыпсэу адыгэхэри, хамэ къэралхэм щипсэухь черкесхэри зэщахъуэным, яку «сепаратистскэ еплъыкIэ» къыдалъхьэным къаруушхуэ ирахьэлIэ. Апщыгъуэми, адыгэхэр къыхураджэ Украинэм щекIуэкIа «евромайдан»-м и щапхъэр къагъэсэбэпыну, ищхъэрэкавказ республикэхэм я щIыналъэхэм цIыхубэр куэду къыхашэу, Урысейм зэрыпэщIэтыр къагъэлъэгъуэну.

ИщхьэкIэ зи гугъу сщIа жэрдэмхэр нэхъ жыджэру къыхэзылъхьэр, зыгъэкIуэтэну хущIэкъур урысей эмигрант, иджыпсту израиль раввин Шмулевичращ, КъухьэпIэм и хабзэхъумэ, политик IуэхущIакIуэ зыбжанэщ, адыгэ лъэпкъым къыхэмыкIауэ. Абыхэм Урысейм щыпсэу адыгэхэм къабгъэдэкIыу ядоIэпыкъу адыгэ лъэпкъым къыпэщIэувэ зыбжанэ, КъухьэпIэм Iэпхъуэжауэ, щыпсэууэ, а къэралым къулыкъу хуащIэу, Урысейм къызэрыпэщIэтын IуэхухэмкIэ дэIэпыкъуэгъу защIу.

Абыхэм я цIэхэр зымыщIэ къытхэтыжу къыщIэкIынкъым. ИкIи, абыхэм я лэжьыгъэр нэхъыщхьэу зыхуэунэтIар зыщ — «адыгэхэр лIыщIыгъуэкIэ зыгъэкIуэда Урысейм и лъэныкъуэр пIыгъыу СВО-м ущIыхэтын, а къэралым укъыщIыдэщIын щыIэкъым», «ар дэ ди зауэкъыми, ди лъэпкъыр фхъумэ, ди Хэкум аргуэрыжу лъэпкъгъэкIуэдым къегъэзэж», «Украинэм дыщIезэуэн щыIэкъым, хьэпсэм илъэситI-щы дисми нэхъыфIщ, хабзэм темыт зауэм дыхэт нэхърэ», «адыгэхэм яхуэгъэзауэ ирагъэкIуэкI лъэпкъгъэкIуэдыр къызэтегъэувыIэн хуейщ», «Урысейм и нэIэм лъэпкъыр къыщIэгъэкIыпхъэщ» — мыпхуэдэ къыхуеджэныгъэхэр цIыхум нахьэсыным ахэр хущIокъу.

ЗэрыгурыIуэгъуэщи, мыпхуэдэ къыхуеджэныгъэхэр зыгъэIу цIыху щхьэхуэхэм я зэранышхуэ адыгэ лъэпкъым ирагъэкI, къэралыбэ лъэпкъ зэщIэхъееныгъэр гуитIщхьитI ящI. Урысейм зэкъым зэригъэнэIуар адыгэ лъэпкъым и Iуэхум «ещанэ къэралхэр» къыхэпсэлъэн зэрыхуэмейр. «Абыхэм яхуэгъэзауэ зэпсэлъэныгъэ тыншым ипкъ иту дызэгурыIуэнущ» егъэбелджылы ди къэралым.

Сыхуейт зи гъу сщIы псалъэмакъым, Iуэхугъуэхэм ятеухуауэ нобэрей ди зэхуэсым къедгъэблэгъахэм фи гупсысэрэ еплъыкIэрэ дыщIэвгъэдэIуну.

 

Тхьэгъэпсэу Увжыкъуэ:

— Япэрауэ, адыгэ лъэпкъышхуэм къыбгъэдэкIыу къэпсэлъэну ищхьэкIэ зи гугъу пщIа цIыхухэм зыми хуитыныгъэ иратакъым. Апхуэдэ хуитыныгъэр зыбгъэдэлъыр лъэпкъым къыхиха, зэщIэхъееныгъэхэм, Хасэхэм я пашэхэращ, мыхъумэ хамэ къэралхэм къипсэлъыкIыу «лъэпкъ Iуэху зезыхуэхэракъым».

Фигу къэзгъэкIыжынщи, нобэ утыку псалъэ тщIа псалъэмакъ мыхъумыщIэхэм пэджэжагъэххэщ Дунейпсо Адыгэ Хасэр (МЧА-р), абы и тхьэмадэ Сэхъурокъуэ Хьэутий я пашэу, Къэбэрдей-Балъкъэрым и Адыгэ Хасэр, абы и тхьэмадэ ХьэфIыцIэ  Мухьэмэд, тхакIуэ, усакIуэ цIэрыIуэ, Урысейм ГуащIэдэкIым и ЛIыхъужь, Адыгэ Республикэм щыщ МэшбащIэ Исхьэкъ сымэ. ИкIи, адыгэ лъэпкъым ифI зезымыхуэхэм: Лъысым, Егъэным хуэдэхэм утыку кърахьэ я гупсысэхэр зэрымыхъумыщIэр къагъэлъэгъуащ.

Нобэ Украинэм щекIуэкI зауэ операцэ хэхам и гугъу пщIымэ, жыIэпхъэщ а Iуэхугъуэм зи щхьэ хэзылъхьэ ди щIалэхэм ауэ сытми ар зэрамыщIэр. Дигу къэдмыгъэкIыж хъунукъым Хэку зауэшхуэм щыгъуэ Матросовым зэрихьауэ щыта лIыхъужьыгъэр, амбразурэр зэрызэхуищIауэ щытар…

Нобэ ардыдэр ди щIалэ хахуэхэм щагъэзащIэ Украинэм, Урысейм и хэгъуэгущIэхэм, абдеж щекIуэкI фашизмэм и лъэр щIаудын, апхуэдэ хьэдыгъуэдахэр ди жьэгухэм къынамыгъэсын папщIэ.

Дэ щхьэихауэ къыдгурыIуэн хуейщ нобэ зауэ операцэм хэт, лъэпкъыу хъуам къабгъэдэкIа щIалэхэм дэ ди хьэлэмэтхэр зэрахъумэр, ди Iуэху тщIэжу, лэжьапIэ дыкIуэу тыншу дыпсэуным ахэр зэрыхущIэкъур. Ди щIалэ хахуэхэм я фIыщIэщ нобэ зауэ операцэ хэха зэрекIуэкIыр зэрызыхэдмыщIэр, а щIэпхъаджагъэхэр къызэрытлъэмыIэсыр. Нобэ ди хъуреягъкIэ къэхъур хэти къыгуроIуэ: дунейр ягуэш. ИкIи, Америкэр ауэ сытми къэувыIэнукъым…

Сигу къемыуэу хъукъым «лъэпкъым къыхэкIа цIыху хэкупсэ гуэрхэм» я къыхуеджэныгъэхэм Кавказ зауэм щыгъуэ адыгэм и щхьэм кърикIуа гуауэр къызэрагъэсэбэпыр. Ауэ, апхуэдэхэм ягу къэзгъэкIыжыну сыхуейт Кавказ зауэ нэужьым ди адэжьхэр «Дикая дивизия»-м хэту, Урысейм къуэту зэрызэуар.

Хэку зауэшхуэр зылъэмыIэса зы унагъуэ къэна? ТекIуэныгъэр къэлъэщыным дапщэм я щхьэ хуагъэтIылъа?  Абыхэм Кавказ зауэмрэ адыгэм и щхьэ кърикIуамрэ нэхъ мащIэ хащIыкIыу арат, е Егъэным, Лъысым сымэ нэхърэ нэхъ мыхэкупсэхэт? Ар си фIэщ схуэгъэхъунукъым. Ахэр провокаторщ, къагъэхъу псалъэмакъхэри провокацэщ.

ЕпцIыжакIуэхэр сыт щыгъуэ зэмани щыIащ. ЦIыхубэм апхуэдэхэр жылагъуэм зэуэ къыхелъагъукI, нэмыплъ ират. Аращи, лъэпкъ псом къыбгъэдэкIыу апхуэдэ провокаторхэр къыщыпсалъэкIэ, ар зэрыадыгэу я макъыу тлъытэ хъунукъым.

Лъэпкъхэм акъылышхуэ ябгъэдэлъщ. Абыхэм къагуроIуэ, тегъэчынауэ зыхащIэ ди хъуреягъкIэ къэхъур. Ауэ, модрейхэр, дауи, мылъкуфIкIэ къащэхуу арагъэнщ. Хэти езым и хьэлэмэт къыхелъагъукI, «бизнес» иращI.  Ар си еплъыкIэщ, си гупсысэкIэщ.

Мыпхуэдэ зэхыхьэхэр щыIэнукъым жылагъуэ организацэхэм я тхьэмадэхэм, Адыгэ Хасэхэм я утыку псалъэ газеткIэ, е телевиденэм щыжаIэмэ. Мыпхуэдэ псалъэмакъ мыщхьэпэхэм пыухыкIауэ кIэIунэ езытыфынур лъэпкъым и цIэкIэ, лъэпкъым къыбгъэдэкIыу къэпсэлъэну хуитыныгъэ зиIэ жылагъуэ организацэращ. НэгъуэщI цIыху щхьэхуэ утыку къихьэу лъэпкъым къыбгъэдэкIыу къэпсэлъэну, лъэпкъым и еплъыкIэр жиIэнуи хуитыныгъэ иIэкъым.

 

Варяник Николай:

—  Арэзы сытохъуэ жыпIам. Зи гугъу тщIы псалъэмакъхэр къэзыгъэхъухэм апхуэдэ IэмалхэмкIэ ахъшэ къалэжь. КъинэмыщIащи, нобэ къекIуэкI псалъэмакъхэри Iуэхугъуэхэри нэгъэсауэ яубзыхуауэ кърахьэжьащ.

Лъысым хуэгъэзауэ фигу къэзгъэкIыжынщ зы Iуэхугъуэ. 2010 гъэм Урысейм и хьэлэмэт зыхэмылъ, ди къэралым къыпэщIэуэ гупсысэхэр лъэпкъ зэхуэмыдэхэм къахэкIахэм къыздыщаIэта зэIущIэм а бзылъхугъэм щыжиIат «лъэпкъ псом къыбгъэдэкIыу къэпсэлъэну абыхэм зыми хуитыныгъэ иратакъым»… Ауэ, илъэс  зыбжанэ текIри, жиIауэ щытам пэщIэуэжащ езы дыдэри. АтIэ, гурыIуэгъуэщ абы и щхьэусыгъуэри. А цIыхур здэлажьэр Америкэм нэхъыщхьэу щыщIэтха медиакъулыкъу, а къэралым и макъ нэхъыщхьэм дежщ, абы и макъыр щигъэIуу.

Нобэ интернетым, СМИ-хэм къыщекIуэкI хъыбархэр зэхуэмыдэщ. ЦIыхубэм, жылагъуэм, псом хуэмыдэу щIалэгъуалэм я дежкIэ тыншкъым «пэжымрэ» «къэгупсысамрэ» зэхагъэкIыныр, дзыхь зыхуащIынур, зрагъэзынур къагурыIуэныр. Аращ нобэ ди зэIущIэм щхьэихауэ фэ фыкъыщIедгъэблэгъар: лъэпкъым фыкъецIыху, фалъагъу зэпыт, дзыхь къыфхуащI, фи гупсысэм къыщIодэIу.

Пхъэш Ашэмэз:

— Шэч хэмылъу, лъэпкъ псом къыбгъэдэкIыу къэпсэлъэну Лъысым зыми хуитыныгъэ иритакъым. КъинэмыщIауэ, нобэ дэракъым нэхъыщхьэу мы псалъэмакъымкIэ утыку ихьэн хуейр, атIэ организацэ щхьэхуэхэращ. Абыхэм къабгъэдэкIа еплъыкIэр утыку кърахьэмэ, псори ипIэ иувэжынущ.

ФIыщ нобэ дызэрызэIущIар. ЖысIэнщи, лъэпкъым жылагъуэ организацэ иIэщ зи къалэным, зи лэжьыгъэм «пропагандэр» хыхьэу. Нобэ Лъысыр, Егъэнрамэ, пщэдей абыхэм я пIэ нэгъуэщIхэр къиувэнущ. Абы егупсысыпхъэщ.

Ди къалэн нэхъыщхьэр мис апхуэдэ «псевдолидер»-хэм ди щIалэгъуалэр гъуджэ нашэ ирамыгъэплъэным, нэгъуэщI лъэныкъуэкIэ ирамыгъэунэтIыным дыкIэлъыплъыныр, ди щIэблэр пропагандэ мыхъумыщIэхэр здыщекIуэкI ютуб – каналхэм зыпамыщIэным къыхуедджэныр, къагурыдгъэIуэнращ.

Псалъэм и жыIэгъуэкIэ, нобэ къэсщтэнщ адыгэ куэду зыщыпсэу районитIри, абыхэм я администрацэхэм я Iэтащхьэхэм ткIийуэ я нэIэ щIэтыпхъэщ я щIыпIэхэм щрагъэкIуэкI хэкупсэ лэжьыгъэхэр, апхуэдэхэр щIэгъэхуэбжьэн хуейуэ солъытэ. Нобэ а лъэныкъуэгъазэм, псом хуэмыдэу, делэжьыпхъэщ. Ди сабийхэр гъуэгу захуэ тедгъэувэн хуейщ псоми зы къарууэ зызэщIэдгъакъуэу, зэIущIэхэмрэ зэпсэлъэныгъэхэмрэ нэхъыбэрэ зэхэтшэу. Зэрынэрылъагъущи, нобэкIэ хэкупсэ лэжьыгъэм мыхьэнэшхуэ иIэщ. Ар IэщIыб тщIы хъунукъым.

Нобэ дунейм щызэфIэува къэралыбэ политикэ щытыкIэр тыншкъым. Абы пэжыр къыхэплъагъукIынри хьэлъэ дыдэщ. Псом хуэмыдэу, ныбжьыщIэм дежкIэ. Нобэ щIэблэм ихьынкIэ хъуну жэуаплыгъэр нэгъэсауэ къыгурымыIуэу, псалъэм папщIэ, социальнэ хъыхэм, интернетым деж, хабзэкъутэныгъэ къыщигъэхъуныр зы хуэIуакъым. Абы къыпэкIуэнкIэ хъунур хьэпсэщ… Апхуэдэ пропагандэщ щIэблэр гъуэгу мыхъумыщIэ тезышэнухэм, я гъащIэр зэIызыгъэхьэнухэм ирагъэкIуэкIыр.

А псори Iуэхум къыхэслъытэкIэрэ, нобэ балигъхэм ди къалэн нэхъыщхьэу къыхэзгъэщыну сызыхуейр щIалэгъуалэр ди нэIэм щIэдмыгъэкIыу дадэлэжьэнращ.

 

Унэжь Олег:

— Сэ медиакъулыкъум сыщылажьэкъым. Си лэжьыгъэр нэхъыщхьэу зыпыщIар цIыхубэрщ, жылагъуэрщ, балигъхэмрэ ныбжьыщIэхэмрэщ, иужьрейхэм я гъэсакIуэхэмрэ егъэджакIуэхэмрэщ. Зы махуэ дэмыкIыу абыхэм сахэтщ, я лэжьыгъэр си нэIэм щIэтщи, нобэ щхьэихауэ Хьэбэз районым щекIуэкI хэкупсэ лэжьыгъэм хуэдэ здэплъагъун гъуэтыгъуейщ. Ауэ щытыр а лэжьыгъэр егъэкIуэкIын хуейуэ администрацэракъым къызыбгъэдэкIри, къыхэзылъхьэри. АтIэ, хэкупсагъэ-лъэпкъыпсагъэр къызэбэкI езы еджакIуэ цIыкIухэр, еджапIэхэм я унафэщIхэр, жылагъуэращ.

Нобэ Украинэм щекIуэкI зауэ операцэ хэхам районым щыпсэухэм хуащI хэлъхьэныгъэр къэсщтэнщи, махуэ къэс ар зэпыукъым. Уеблэмэ, зы махуэм псапащIэ Iуэхугъуэ зыбжанэ зэхашэ, къызэрагъэпэщ, яутIыпщ. Ар хэкупсэ гъэсэныгъэкъэ?

Ди еджакIуэхэм зыри яжепIэн хуейкъым. Езы дыдэхэм къыхалъхьэ я жэрдэмхэр, зауэ операцэ хэхам щыIэхэм зэрызыщIагъэкъуэфынымкIэ, къызэрагъэпэщыну зыхуей Iуэхугъуэхэр сэтей ящI. НыбжьыщIэм и гумрэ и псэмрэ хэкупсагъэкIэ мыгъэнщIауэ, апхуэдэ лэжьыгъэр зэи къызэрагъэпэщынукъым.

Сытым хуэдэу гуапэ ящыхъурэ СВО-м щыIэ ди щIалэхэр къыщыкIуэжкIэ, тхыгъэ яхуэзытха, псапащIэ ерыскъырэ хьэпшыпрэ зэхуэзыхьэса ныбжьыщIэхэм  хьэщIапIэ щахуэкIуэкIэ. Апхуэдэ щапхъэхэр гъунэжщ. ЕджакIуэхэр зэпымыууэ ди лIыхъужьхэм яIуощIэ, къулыкъущIэ хахуэхэм я къекIуэкIыкIам зыщагъэгъуазэ. А псомкIи жысIэну сызыхуейр зы Лъыс гуэрми, Байдени ящIыгъужу ди сабийхэр гъуэгу мыхъумыщIэ тришэфынукъым. ИкIи, нобэ ахэр зыхэт, я къаруи псэи зыхалъхьэ хэкупсагъэ лэжьыгъэр абы и щыхьэтщ.

Зы щапхъэ къэсхьынщ. Украинэм щекIуэкI операцэм хэт ди лъэпкъэгъу щIалэр къэпсалъэри, «нобэ адыгэ хьэлывэ сшхащ» жиIащ. Ар администрацэра зыщIар?  Хьэуэ, ар зи псапащIэ Iуэхур ди цIыхухэращ, хэкупсэу къэтэдж ди щIалэгъуалэращ.

Хьэбэз район администрацэм и Iэтащхьэ Жу Тимур ди сабий хэкупсэхэм ирагъэкIуэкI псапащIэ лэжьыгъэхэр сыт щыгъуи фIыщIэ ин яхуищIу къыхегъэщ. Сроин къызэрымыкIуэу цIыху хэкупсэхэр зыщыпсэу Хьэбэз районым сызэрыщыщым. Абдеж щекIуэкI Iуэху угъурлыхэм сызэрыхэтым.

АдреймкIэ, нобэ дызытепсэлъыхь Iуэхугъуэхэм яхуэдэхэм Iэмал имыIэу жэуап пыухыкIа яIэн хуейщ. Зыдущэхуну Iэмал иIэкъым.

 

Къэзэнокъуэ Зураб:

— СяпэкIэ къэпсэлъа нэхъыжьхэм нобэ къэтIэта псалъэмакъым хуаIэ бгъэдыхьэкIэхэр, еплъыкIэхэр кууэ къагъэлъэгъуащ. СызэреплъымкIэ, псом хуэмыдэу нобэ дызыгъэпIейтеин хуейр ди щIалэгъуалэм я акъылыр, я гупсысэр зэхэзытхъуэ, зыгъэутхъуэхэм щIэблэр пэIэщIэ зэрытщIыфынращ.

Нобэ щIалэгъуалэм нэгъэсауэ къагурымыIуэнкIэ мэхъу дуней псом къыщекIуэкI политикэ Iуэхугъуэхэм я пэжыпIэр. ФощIэж, гъунэгъу хэгъуэгум щыщ щIалэгъуалэр  радикальнэ идеологием зэрыщIагъэплъам къыпэкIуа шынагъуэ щытыкIэхэр. Апхуэдэхэм къытрадгъэгъэзэж хъунукъым.

Сяпэ къэпсэлъахэм ягу къагъэкIыжащ адыгэ тхакIуэшхуэ МэшбащIэ Исхьэкъ. Сэри абы и творчествэм зыхуэзгъэзэжынщи, «Жернова» тхыгъэм еджам ещIэж хамэ къэралхэм щыщ «провокаторхэм» лъэпкъым къыхуахьа «сэбэпхэр».

Тхыдэм зихъуэжакъым. Апхуэдэ Iуэху мыхъумыщIэхэр ноби къокIуэкI. ИкIи, дэ упщIэ нэхъыщхьэу къытхуэувын хуейр а лъэпощхьэпо хьэлъэхэм лъэпкъыр, щIалэгъуалэр зэрыпэщIэтыныр, щIэблэр апхуэдэхэм зэрыщытхъумэнращ.

Нобэ СВО-м хэт ди щIалэхэм ягъэщыпкъэж я адэшхуэхэр зыщIэзэуа ТекIуэныгъэ иныр. Солъытэ щIэблэм хъыбарыр зэрабгъэдэплъхьэм куэд дыдэ зэрелъытар. А лэжьыгъэр зэрекIуэкIыр сыт щыгъуи нэIэм щIэгъэтыпхъэщ.

 

КIэух псалъэ

Мы къэпсэлъэныгъэхэм щIыгъужыпхъэу долъытэ зы Iуэхугъуэ.

Дунейпсо Адыгэ Хасэм иужьрейуэ къызэригъэпэща щIышылэм (январым) и 21-м Налшык къалэм щригъэкIуэкIа зэIущIэм, Къэрэшей-Черкес Республикэм и Адыгэ Хасэм къыбгъэдэкIыу псалъэ зыхуагъэфэща, филологие щIэныгъэхэм я кандидат,  Эрсакон Хасэми, къуажэми я тхьэмадэ Къанкъуэщ Арсен и джэпсалъэм къыщыхигъэщауэ щытащ ди республикэм щыпсэу адыгэхэм къэралым и лIыщхьэм къихьа унафэр зэрыдэтщтэр. Къапщтэмэ, абы щыхьэт тохъуэ нобэ ди лъэпкъым къыхэкIауэ СВО-м, лIыхъужьыгъэ къызэрымыкIуэ къыщагъэлъагъуэу хэт ди щIалэ щэ бжыгъэр…

Тхыгъэр зыгъэхьэзырар АБИДОКЪУЭ Люсанэщ